شیوع مصرف سیگار و نگرش و آگاهی دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر بیرجند در مورد مضرات سیگار

زمینه و هدف: مصرف دخانیات یکی از مهمترین عوامل خطر بسیاری از بیماریهای غیرواگیر بویژه بیماریهای قلبی- عروقی و سرطان ها می باشد. مطالعه حاضر با هدف شیوع مصرف سیگار و بررسی میزان آگاهی و نگرش دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر بیرجند انجام شد.   روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در سال 1384 بر روی دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر بیرجند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند، انجام شد. پرسشنامه ای که حاوی اطلاعات فردی، 12 سؤال نگرش، 17 سؤال آگاهی و 4 سؤال عملکردی بود، با مراجعه محقق به مدارس انتخاب شده، به صورت خود ایفا توسط افراد مورد مطالعه تکمیل گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss و آزمون آماری c 2 در سطح معنی داری 05/0= a مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته ها: در مجموع 1233 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. 9/3% دانش آموزان مورد مطالعه سیگاری و 3/21% دارای تجربه مصرف سیگار بودند. با افزایش سطح تحصیلات پدر و مادر، شیوع مصرف سیگار و تجربه سیگار کشیدن افزایش نشان داد؛ شیوع مصرف سیگار در دانش آموزان مادران شاغل، بیشتر از دانش آموزان دارای مادران خانه دار بود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (001/0 p< ). شیوع مصرف سیگار با بالارفتن پایه تحصیلی افزایش نشان داد. مهمترین علت گرایش به مصرف سیگار در افراد سیگاری کنجکاوی بود. میزان آگاهی 5/25% از افراد مورد مطالعه در مورد مضرّات مصرف سیگار ضعیف، در 7/54% متوسط و در 8/19% خوب بود. نگرش 1/5% افراد نیز نسبت به مضرّات مصرف سیگار، ضعیف، 3/48% متوسط و 6/46% خوب بود.   نتیجه گیری: هرچند شیوع مصرف سیگار در این مطالعه نسبت به مطالعات دیگر نقاط کشور پایین تر بود ولی شیوع تجربه مصرف سیگار بالا بود و چون آگاهی و نگرش دانش آموزان در مورد مضرات مصرف سیگار در حدّ مطلوبی نبود، ضرورت اجرای برنامه های آموزشی و مداخلات جامعه نگر مناسب در سطح دبیرستانها به منظور پیشگیری از مصرف سیگار منطقی به نظر می رسد.